Varşova ayaklanması nedir? Varşova gettosu ile ilgili filmler neler? 1944 Varşova isyanı nasıl başladı?..
Varşova Ayaklanması, Polonya’nın yüzyıllar boyunca çektiği acılardan sadece bir tanesi ve bugün, 1 Ağustos 1944 yılında gerçekleşen Varşova Ayaklanması’nın 76. yıl dönümü…
Polonya’nın 2. Dünya savaşı dönemindeki makus talihini sanırım hepimiz biliyoruz; ancak Polonyalıların tam bir vatanseverlik örneği göstererek, 63 gün boyunca Nazilerin hakimiyetine karşı gösterdiği 1944 Varşova İsyanı hakkında çok az şey biliyoruz. Polonyalılar tam 63 gün Nazi ordusuna karşı direnebilmiş ve direniş sonunda kaybedilmiş. Ayaklanmanın bilançosu oldukça ağır; 16.000 civarında direnişçi ile 200.000 civarında sivil hayatını kaybetmiş ve Polonya’nın en güzel şehirlerinden birisi olan Varşova ise Naziler tarafından dümdüz edilmiş.
Varşova Ayaklanması
Polonya tarihine en kara gün olarak yazılan 1944 Varşova Ayaklanması, Polonya‘yı işgal eden ve yüz binlerce Yahudiyi sistematik bir şekilde katleden Nazi askerlerine karşı, binlerce Polonyalı direnişe geçmeye karar verdi. Kızıl Ordu‘nun Polonya’ya girerek kendilerine destek vermesini bekleyen 25.000 direnişçi, ayaklanmanın ilk günlerinde oldukça başarı sağlamıştı ve bazı mahalleleri kontrol altına almayı başarmıştı. İngiltere başta olmak üzere müttefik güçler de uçaklarla hava birlikleri göndererek ayaklanmaya destek oldular.
Direnişçilerin amacı; Kızıl Ordu gelene kadar direniş göstererek, Kızıl ordunun Polonyayı kurtarmasına zemin hazırlamak, diğer taraftan da Stalin’e karşı güçlü kozlarla pazarlık masasına oturmaktı. Ancak, müttefiklerin yetersiz müdahalesi ve Kızıl Ordu’nun desteğinden yoksun kalması sonucu direnişçiler, Alman subaylarının ağır topçu atışlarına daha fazla dayanamadılar. 63 gün süren direnişin ardından Alman ordusu, sadece ayaklanmaya katılanları değil, sivil halkı da acımasızca öldürdü. 15.000 kişinin öldürüldüğü 5 Ağustos 1944 ise Polonya’nın en kanlı günü olarak tarihe geçmiştir.
Varşova Ayaklanması, 2 Ekim’de tamamen bastırıldı, ancak 63 günlük direnişten geriye çok ağır bir bilanço kaldı. Toplam 16.000 silahlı direnişçi ve 200.000 civarında sivil hayatını kaymetti. Hayatta kalmayı başaran 70.000 kişi ise toplama kamplarına götürülürken, 90.000 kişi ise zorla çalıştırılmak üzere çeşitli bölgelere nakledildi.
8 Dakikalık Animasyon İle Polonya Tarihi
Birçok savaşa dahil olmasının yanında uzun süre başka milletlerin hakimiyeti altında da yaşamıştır. Sizlerle paylaşmış olduğum 8 dakikalık animasyon ile, Polonya tarihi hakkında özet bir bilgi edinmiş…
Varşova Ayaklanması, Hitler’in o kadar aşağılanmasına sebep oldu ki, SS subaylarına verdiği emirle Varşova’yı top yağmuruna tutturdu. Daha önce gerçekleşen; Polonya’nın İşgali ve Varşova Getto Ayaklanması ile birlikte, Varşova Ayaklanması’ndan sonra Varşova şehrindeki yapıların %85‘i yıkılmış ve geri kalanı ise ağır hasar almış durumdaydı. Ayrıca 1945 yılının ocak ayında, Sovyetler Varşova’ya girmiştir.
Yoğun ve acımasız savaşın ardından bugün, bağımsızlık için kendilerini feda etmiş Polonya halkından geriye hüzün ve yas kaldı… Her yıl olduğu gibi bu yıl da saatler 17:00‘ı gösterdiğinde, Polonya genelinde sirenler eşliğinde 1 dakikalık saygı duruşu gerçekleştirilir.
Neden saat 17:00… Polonyalı kumandanlardan General Tadeusz Bór-Komorowski ve Colonel Antoni Chruściel‘in, Varşova Ayaklanması’ndan 1 gün önce, yani 31 Temmuz gecesi, isyanın saat 17:00’da yapılmasının emrini vermesi nedeniyle, 1 dakikalık saygı duruşu için bu saat seçilmiştir.
Varşova Ayaklanması anısına özel olarak hazırlanmış 2 web sitesini de ayrıca incelemenizi tavsiye ederim; 1944 ve Warsaw Uprising
1944 Varşova isyanı sonrasında şehrin nasıl göründüğünü, aşağıdaki videoda izleyebilirsiniz.
Varşova Gettosu İle İlgili Filmler
Polonya halkının büyük bir mücadele örneği sergilediği Varşova ayaklanması’na ilişkin birçok film çekildi. Son teknoloji kullanılarak hazırlanmış olan Varşova gettosu ile ilgili filmler hakkındaki yazımı da incelemek isteyebilirsiniz…
Varşova Gettosu İle İlgili Filmler
Varşova Ayaklanması, Polonya’da Halk Ordusu (Armia Krajowa) birliklerinin, Varşova’yı Alman işgalinden kurtarmak için gerçekleştiği, 2. Dünya Savaşı’nın en önemli operasyonlarından birisidir…
Umarım Varşova Ayaklanması | Bir Direniş Öyküsü başlıklı yazımı yararlı bulmuşsunuzdur. Teşekkürlerinizi, bu yazıyı aşağıdaki sosyal paylaşım sitelerinde paylaşarak edebilirsiniz.
