Polonya’da iş sözleşmesi nasıl yapılır? Polonya’da çalışma kontratı nasıl düzenlenmelidir? Polonya’da işten çıkarken nelere dikkat edilmelidir? Polonya’da iş sözleşmesi ne gibi maddeler içerir?…
Esasında Polonya’da işçi ve işveren arasında yapılabilecek birkaç sözleşme türü var. Ancak sizlerden gelen sorular genellikle Polonya’da iş sözleşmesi / Polonya’da çalışma kontratı hakkında olduğu için, bu konularda oldukça detaylı bir yazı hazırlamaya karar verdim…
Sizlerden gelen sorulara bakarak şunu söyleyebilirim ki, Polonya’da Üniversite eğitimlerini tamamlayan ve iş bulan kişi sayısı ciddi anlamda artmaya başladı. Dolayısıyla az da olsa “Polonya’da iş bulamıyorum” şeklindeki sitem dolu mesajların yerini, “Polonya’da iş buldum, nelere dikkat etmeliyim?” şeklinde sevindirici mesajlar aldı diyebilirim 🙂 Polonya’da iş sözleşmesi ya da başka bir deyişle Polonya’da çalışma kontratı nasıl düzenlenir, nelere dikkat edilmesi gerekir, gelin birlikte keşfedelim…
POLONYA ÇALIŞMA İZNİ | POLONYA ÇALIŞMA VİZESİ
Polonya çalışma izni, Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan ülke vatandaşlarının,Polonya‘da yasal olarak çalışma hakkı elde edebilmesi için alması gereken izin belgesidir. Polonya çalışma izni başvurusunu, Polonya’da bulunan iş veren firmanın ve sizin birlikte hareket ederek, kendi bulunduğunuz bölgedeki valilik, yani Lehçe ismi ile Urząd Miasta (Okunuşu: Urjont Miasta)…
Polonya’da İş Sözleşmesi
Yazımın başında da söylediğim gibi amacınıza, yaptığınız işe, firmanın ihtiyaçlarına ve daha birçok nedene göre farklı sözleşme tipleri var. Ancak en çok kullanılan Polonya iş sözleşmesi türlerinden birkaç tanesinden bahsediyor olacağım. Bu sözleşmelerin her biri kendi içerisinde avantaj ve dezavantajlara sahip olmakla birlikte, sözleşmeye son şeklini vermeden önce işçi ile işveren arasında her konu üzerinde net bir mutabakat sağlandığına emin olmalısınız. Özellikle de yazımın devamında bahsedeceğim işten çıkarılma ya da ayrılma durumlarında bu sözleşmelerin tek güvenceniz olduğunu unutmayın.
Polonya iş kanunları, Avrupa Birliği yasalarına uyumlu bir şekilde hazırlanır ve işe kabul edilme aşamasında incelemeniz için sizlere verilir. Polonya çalışma sözleşmesi türlerine geçmeden önce, işe kabul aşamasında dikkat etmeniz gereken bazı konulara değinmem gerekiyor…
- Sözleşme başlığı ve içeriği nasıl olmalı?
Millet olarak bir şeylere imza atmaktan çoğu zaman uzak durma alışkanlığımızın olduğunu düşünüyorum ki esasında bu iyi bir şey. Özellikle de Polonya’da iş sözleşmesi yaparken, sözleşme içerisinde yer alan başlık ayrı bir öneme sahip. Birazdan bahsedecek olduğum çalışma sözleşmeleri tiplerindeki farklılıklar, bazen sizin başvurduğunuz iş pozisyonu için uygun kontrat tipi olmayabiliyor. Ya da yaptığınız iş sözleşmesinde yer almayan konularda işverenin farklı talepleri olabiliyor.
Sözleşmede yer almadığı halde size haksız bir şekilde ek sorumluluklar yüklendiğini düşündüğünüz zaman ise, Polonya yasalarının büyük bir oranda işverenden değil, işçiden yana kararlar verdiğine emin olabilirsiniz. İşini bilen bir avukattan aldığım bilgi şu şekilde; “Polonya iş kanunlarına göre, iş sözleşmesine aykırı bir nedenden ötürü mahkemelik olma durumunda, işverenin iş ortamı içerisinde size karşı olan davranışlarının yanı sıra, işverenin sözleşmede yazılanların dışında şüpheli herhangi bir davranış içerisinde olup olmadığı dikkatle incelenir. Yaptığınız işe göre imzaladığınız sözleşme türünün uygunluğu da ayrı bir şekilde inceleme altına alınır.”
- Sözleşmede hangi dil kullanılacak?
Polonya’da iş sözleşmesi, her resmi belge gibi maalesef Lehçe dilinde hazırlanır. Polonya’da birçok şirket belli bir düzeye Lehçe bilme şartı ararlar. Ancak az da olsa bazı büyük şirketler, sadece belirli pazarlara yönelik iş yaptıkları için, ana dili Türkçe olan ya da buna ek olarak İngilizce bilen çalışanları istihdam eder. Dolayısıyla Lehçe bilgisi gerektirmeyen iş pozisyonları için dahi olsa, sözleşmeniz Lehçe dilinde olmak durumunda…
Duyduğum kadarıyla bazı insanlar Polonya’da iş sözleşmesi yaparken sadece İngilizce dilinde hazırlanmış sözleşmeyi imzalıyor, daha sonrasında da yeminli bir tercüman ile Lehçe diline çevirebiliyor.
Ancak büyük şirketler, bünyelerinde yüzlerce, hatta binlerce yabancı uyruklu insan barındırdıkları için çoğunlukla bu duruma hazırlıklı diyebiliriz. Dolayısıyla rica ederseniz eğer, imzalayacağınız iş sözleşmesinin İngilizce versiyonunu inceleme şansınız olabilir. Tekrar belirtmekte fayda var, Polonya çalışma sözleşmesi’nin yanında, şirket tarafından hazırlanan diğer evrakların da İngilizce versiyonlarını incelemeyi unutmayın.
POLONYA’DA ÇALIŞMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER >> Çok Yakında…
Polonya Çalışma Sözleşmesi Türleri
Polonya’da iş sözleşmesi türleri, sizlere sunulan bazı sosyal haklar, sahip olmanız gereken sağlık sigortası türü, emeklilik imkanları… gibi çeşitli faktörlere göre değişebiliyor. Dolayısıyla yukarıda uzun uzun bahsettiğim gibi, Polonya’da işe girmeden önce ne tür bir iş sözleşmesi yapmanız gerektiğini bilmeniz çok önemli.
Polonya’da eğitim almak amacıyla ya da Polonya’da çalışmak amacıyla bulunuyor olabilirsiniz. Ancak Polonya‘ya gelmeden önce eminim aklınızda çok önemli bir soru var; Polonya’da Türk olmak demek?… Uzun zamandır Polonya’da Türk olmak hakkında detaylı bir yazı yazmayı istiyordum; ancak son günlerde tüm dünya için tehdit oluşturan terör eylemleri, Suriyeli mülteci krizi…
1- Devamlı Çalışan Sözleşmesi – Umowa o Pracę
Polonya iş sözleşmesi türlerinden birisi olan İşe Alım Sözleşmesi – Umowa o Pracę, sadece bireyler için yapılabiliyor ve Polonya İş Kanunu yasalarına göre hazırlanıyor. Dolayısıyla bu sözleşme tipi, işverenin işçiye ne gibi haklar sağladığını da bizlere açıkça gösterebiliyor.
Umowa o Pracę denilen Polonya iş sözleşmesine göre çalışanlar; hastalık ya da kaza tazminatı, Sosyal Güvenlik Sigorta, Polonya Sağlık Hizmetlerinden faydalanma gibi haklara sahip olabilirken, aynı zamanda da Ücretli bir şekilde Annelik İzni, çocuk bakım hizmetlerinde yararlanma, toplu işten çıkarılma gibi durumlarda 6 aya kadar işsizlik maaşı alma, ücretli tatil, ev almak isteyenler için bankalardan kredi almada kolaylık sağlanması… gibi haklara da sahip olabiliyor. Ancak gördüğünüz gibi tüm bu haklar, işveren için ek masraflar demektir. Dolayısıyla bu en masraflı iş sözleşmesi türüne sahip olmak o kadar da kolay değildir. 🙂
Çok detaylı değinmeyeceğim; ancak İşe Alım Sözleşmesi – Umowa o Pracę, kendi içerisinde de farklı türlere sahip:
- Deneme süresi: 3 aydan uzun olmayacak şekilde sizinle iş sözleşmesi imzalanır.
- Sabit süreli sözleşme: 3 aylık deneme süresi boyunca performansınızdan memnun kalınması halinde, deneme süresi için imzaladığınız kontrat iptal edilir ve sizinle sabit süreli başka bir kontrat imzalanır.
- Özel görev sözleşmesi: Bu sözleşme türü ise, firma içerisindeki sadece belirli bir konu için kısa süreliğine çalışma yapanlar için geçerli. Örneğin yaz boyunca bir firmadaki ağır sanayi makinelerinin bakımlarını yapmak için kiralanmış olabilirsiniz…
- Sınırsız süreli sözleşme: Bu sözleşme türünde ise, işveren sizin performansınızdan memnun kalmıştır ve sizinle herhangi bir süre sınırlaması olmayan sözleşme imzalamak ister.
- Geçici süreliğine çalışan değiştirme: Bu Polonya iş sözleşmesi türü, sağlık sorunları nedeniyle izinli olan çalışan yerine, başka bir çalışanın kısa süreliğine işe alındığı durumlarda kullanılır.
Eğer bu tip bir sözleşmeye sahipseniz ve Polonya’daki işinizden ayrılıyor, işveren tarafından finansal zorluklar nedeniyle çıkarılıyor iseniz ya da kendi isteğiniz ile istifa ediyorsanız, bu ve buna benzer durumların işe girmeden önce yaptığınız sözleşmenizde net bir şekilde belirtiliyor olmasına dikkat etmelisiniz. Yapacak olduğunuz iş sözleşmesine uygun olarak, biraz önce saydığım durumların işveren tarafından size ya da sizin tarafınızdan işverene bildirilmesi için ne kadar süreniz olduğu da yazıyor olacaktır.
InterNations.org tarafından yayımlanan Expat Insider Survey 2015 raporunu hazırlamak için 195 ülkeden 14 bin kişiye, yurtdışında yaşamak için en iyi ülkeler hangileridir sorusu soruldu. Dünyanın en yaşanılası ülkelerini belirleyebilmek için ayrıca: “İnsanlar Neden Taşınır?” “Günlük Yaşantınız Nasıl?” “Hayatınızdan Ne Kadar Tatmin Olabiliyorsunuz?” benzeri bir dizi…
2- Hizmet Sözleşmesi – Umowa Zlecenia
Polonya’da iş sözleşmesi türlerinden bir diğeri ise Hizmet Sözleşmesi – Umowa Zlecenia isimli sözleşmedir ve Polonya Yurttaşlık Kanunu yasalarına göre hazırlanıyor. Bu sözleşme, Freelancer gibi kendi işinin sahibi ya da şirket sahibi kişilerle imzalanır. Daha iyi açıklayabilmek için bir örnek vereyim.
Özellikle de Polonya’nın Wroclaw şehri, Bilgisayar Mühendisleri için tam anlamıyla bulunmaz bir şehirdir diyebilirim. Wroclaw’daki birçok Bilgisayar Mühendisi, direkt olarak bir firmanın çalışanı olarak görünmezler. Dolayısıyla işveren firma ile kendi kurdukları şirketleri arasında Hizmet Sözleşmesi – Umowa Zlecenia sözleşmesi imzalarlar. Dolayısıyla kendi şirketleri adına, firma ile sözleşme süresi boyunca ortaklık kurarlar. Kısacası Fason iş yapıyorlar da denilebilir…
Uzun zamandır Polonya hakkında sizlerden gelen soruların arasından seçtiğim konuları, mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde yazmaya çalışıyorum. En çok sorulan sorulardan bazıları Polonya’da şirket kuruluşu işlemleri nelerdir? Polonya’da şirket kurmak için gerekenler nelerdir? Polonya’da iş kurmak zor mudur? ya da Polonya’da iş kurmak istiyorum; ancak yardımcı olabilir misiniz?…
Hizmet Sözleşmesi – Umowa Zlecenia sözleşmesinin en büyük dezavantajı ise, genellikle size verilen işin tamamlanmasının ardından paranızı alabiliyor olmanızdır. Aynı zamanda genellikle size verilen işi bitirebilmeniz için belli bir süre sınırlamanız olur ve eğer istenilen zamanda işi bitiremezseniz, sözleşmeniz feshedilir.
Aynı zamanda bu Polonya iş sözleşmesi içeriğine göre, firma içerisinde çalışan diğer insanlar gibi çalışma performansınız devamlı olarak kontrol edilmez. Yani kısacası verilen süre içerisinde işi bitirip-bitirmediğinize bakılır.
Diğer taraftan ise, eğer tek gelir kaynağınız ise, yani başka bir şirketle sözleşmeniz yoksa ya da başka herhangi bir işte çalışmıyorsanız, işveren firma tarafından Sosyal Güvenlik Sigortanızın yaptırılması “bazı durumlarda” mecburidir. Dolayısıyla sözleşmenizi yaparken bu hususa da dikkat etmeniz gerekiyor.
3- Sözleşmeli İşçi Sözleşmesi – Umowa o Dzieło
Polonya’da iş sözleşmesi yaparken en çok dikkat etmeniz gereken sözleşme türü ise, Sözleşmeli Çalışan – Umowa o Dzieło isimli türdür. Adından da anlaşılabileceği gibi, bir firmada belirli bir dönem için çalışacaksanız eğer, bu sözleşme tipi size uygun olabilir. Genellikle Tasarım ve Reklamcılık alanlarındaki kısa süreli projelerde görev alacak kişiler tercih edilir.
Ancak Polonya çalışma sözleşmeleri içerisinde en çok dezavantaja sahip olan sözleşme türü olmasına da dikkat etmelisiniz. Çünkü bu sözleşme ile hiçbir şekilde hastalık ya da kaza tazminatı, Sosyal Güvenlik Sigorta gibi Polonya Sağlık Hizmetlerinden faydalanamazsınız. Tabi ki eğer isterseniz kendi paranızı kendiniz ödeyerek bireysel sigorta yaptırmanız mümkün.
Polonya’da İşten Ayrılma / Polonya’da İş Değiştirme
Polonya’da iş sözleşmesi türleri bölümünde de belirttiğim gibi, işe öncelikle 3 aylık deneme süresi şartı ile kabul edilirsiniz ve bu sürenin sonunda ise, eğer performansınızda bir sorun yoksa en az 9 aylık iş teklif edilir.
Polonya’da işten ayrılma, iş değiştirme ya da işten çıkarılma durumlarında ise, işveren tarafından size belirli bir süre tanınır. Bu süre size, işe girerken imzaladığınız iş sözleşmesinde detaylı bir şekilde yazıyor olmalıdır. Ancak genel olarak rakam vermek gerekirse; 3 ay çalışanlar için süre verilmez, 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta, 2 yıl çalışanlar için ise 1 aydır.
En yakın zamanda Polonya’da Sınır Dışı Edilme isimli detaylı bir yazımda da değineceğim gibi, çalıştığınız şirkette yapacağınız pozisyon değişikliği, adres değişikliği, işten çıkarılma, işten ayrılma… gibi önemli olayları mutlaka ama mutlaka Urząd Miasta’ya, yani Valiliğe bildirmek zorundasınız. Dolayısıyla bu tip önemli gelişmeler olduğu zaman, yeni bir Çalışma İzni başvurusu yapmak durumundasınız. Aksi halde Polonya’dan sınır dışı edilmeniz gerçekten de çok kolaydır!..
Özellikle Polonya’da eğitim almak isteyen öğrencilerin aklındaki en önemli sorulardan bir tanesi de Polonya’da maaşlar ne kadar? şeklinde. Bu sorunun cevabını merak ediyorsanız eğer, Polonya maaşları konusundaki detaylı yazımı okumak isteyebilirsiniz… İngilizce ve Lehçe dillerinde hizmet veren ve Polonya’da iş bulma konusunda sizlere yardımcı olan CPL Jobs, Polonya’nın büyük…
Polonya’da iş sözleşmesi yaparken nelere dikkat etmeniz gerektiği konusunda elimden geldiğince detaylı bir yazı yazmaya çalıştım. Tahmin edebileceğiniz gibi en çok tercih edilen sözleşme tipleri 1. ve 2. maddelerdeki Polonya iş sözleşmesi tipleridir. Ancak en önemli nokta, Polonya’da çalışma sözleşmesi yaparken, sözleşmenizi mutlaka detaylı bir şekilde incelemeli ve ne gibi haklara sahip olduğunuzu bilmelisiniz.
Umarım POLONYA’DA İŞ SÖZLEŞMESİ NASIL DÜZENLENİR? başlıklı yazımı yararlı bulmuşsunuzdur. Bu yazıdan arkadaşlarınızı da haberdar etmek için aşağıdaki sosyal paylaşım düğmelerini kullanabilirsiniz. Polonya hakkında yayımlanan içeriklerden öncelikli olarak haberdar olmak için ABONE OL bölümüne e-posta adresinizi girmeniz yeterli.
