Halloween, yani Cadılar Bayramı esasında İngilizlerin (Angolasakson) geleneklerinden doğmuş, tüm Hristiyan ülkelerde kutlanmasa da özellikle Amerika ve İngiltere’de insanların hakkını vererek kutladığı dini bayramlardan bir tanesi…
Her sene Polonya dini bayramlarından birisi olan Azizler Günü öncesinde, yani 31 Ekim tarihinde kutlanan Halloween, “All Hallow’s Eve” yani “Cadılar Bayramı Arefesi” sözcüğünden kısaltılmıştır. Tabi ki aralarında Polonya’nın da bulunduğu bazı Hristiyan ülkelerde resmi olarak Cadılar Bayramı kutlamaları yapılmadığınıbelirtmem gerek.
Cadılar Bayramı’nın Polonya gelenekleri ile bir bağı olmadığı düşünüldüğü için kutlaması da yapılmıyor. Ancak her ülkede olduğu gibi, Polonya’da Cadılar Bayramı kutlama geleneği giderek yaygınlaşıyor…
Polonya’da Cadılar Bayramı | Polonya’da Halloween
Yazımın başında da değindiğim gibi, Polonya’da Cadılar Bayramı resmi tatiller arasında değildir. Ancak her yıl 31 Ekim tarihinde Polonya genelinde çeşitli Halloween parti organizasyonları ile eğlenebilirsiniz…
Cadılar Bayramında korku temalı çeşit çeşit kostüm giymiş gençlerle karşılaşmanız mümkün. Özellikle de eğlence mekanlarında düzenlenen partilerde birbirinden ilginç ve korkutucu kostümleri gözlemleyebilirsiniz. Hatta eğlenceli bir arkadaş grubuna sahipseniz, siz de bazı giyim mağazalarından kostüm kiralayabilirsiniz…
Halloween denildiğinde ilk akla gelen aktivitelerden birisi de, korku temalı kostüm giymiş çocukların kapı kapı dolaşıp şeker istemesidir. Ancak bu ve benzeri görüntüleri Polonya’da bulamayacağınızı söylemek zorundayım. Özellikle de orta ve üstü yaş grubu insanların bu tür kutlamaları “Rahatsız Edici” bulduğu da bir gerçek.
Polonya Tatil Günleri ve Polonya Bayramları
Polonya tatil günleri, Polonya halkının dört gözle beklediği ve oldukça fazla önem verdiği günlerdir. Özellikle Polonya dini bayramları büyük bir coşkuyla kutlanır ve bu bayramları, kendilerine has bazı gelenekleri…
Polonya halkının cadılar bayramı için temkinli davranmasının ise birkaç sebebi olduğu düşünülüyor. İlk sebep olarak cadılar bayramında giyilen korkutucu kostümlerin, Polonya’nın geleneksel Hristiyan kültüründe yer alan hayalet ve canavarları hatırlatması görülüyor. Her ne kadar her kültürde olduğu gibi Polonya kültüründe de değişimler yaşanıyor olsa da, eski inançlardan kolay bir şekilde kurtulmak pek mümkün değil…
Diğer bir sebep ise, Polonya dini bayramlar arasında çok önemli bir yere sahip olan Azizler Günü‘ne odaklanmak istenmesi…
Cadılar Bayramının hemen ertesi günü olan 1 Kasım’da kutlanılan ve ölülerin ruhlarına duaların edildiği Azizler Günü, Cadılar Bayramının aksine eğlenceden çok melankoli ağırlıklı bir ruh hali ile kutlanıyor. Dolayısıyla 1 gece öncesinde çılgınlar gibi eğlenip, ertesi gün mezarlık ziyareti yapmak çok normal karşılanmıyor 🙂
Polonya’da Azizler Günü | Wszystkich Swietych
İngilizce’de All Saint’s Day ve Lehçe’de Wszystkich Świętych olarak bilinen Azizler Günü, Türkçe’de daha çok Ölüleri Anma Günü olarak biliniyor… Polonya Tatil Günleri ve Polonya Bayramları içerisinde dini…
Polonya’da Cadılar Bayramı İçin Kullanılan Lehçe Kelimeler
Polonya’da Cadılar Bayramı resmi olarak kutlanmıyor olsa da, her geçen gün daha fazla Polonyalı tarafından benimsenen bir eğlence aracı haline geliyor. Özellikle de Polonya gece hayatında işinize yarayabilecek birkaç Lehçe kelimeyi sizlerle paylaşmak istiyorum 🙂
- Cadılar Bayramı – Halloween
- Cadı – wiedźma
- Süpürge – miotła
- Kazan – kocioł
- Şeytan – diabeł
- Hayalet – duch, zjawa
- Vampir – wampir
- Yarasa – nietoperz
- Ölü – zmarły, trup
- Örümcek – pająk
- Örümcek ağı – pajęczyna
- Tabut – trumna
- Mezar – grób
- Mezarlık – cmentarz
- Mum – świeca
- Bal kabağı – dynia
Cadılar Bayramı Hakkında Merak Edilenler
Halloween, yani Cadılar Bayramı bir gelenek mi yoksa ticari yollardan birisi mi tartışması bir kenara, kökeni 2000 yıl öncesine dayandığı düşünülen bu geleneğe dair bilinmeyen konuları sizlerle paylaşmak istiyorum…
Cadılar bayramının 2000 yıl öncesinde eski Kelt kültürüne kadar uzandığı araştırmacılar tarafından söyleniyor. Keltler, 31 Ekim’i yazın bitişi ve kışın başlangıcı kabul ediyorlardı. Bu tarihte sürüler yaylalardan dönüyor, toprak ağaları ile arazi kira sözleşmeleri yenileniyordu. Bu günde ayrıca ölülerin ruhlarının geçmişte yaşadıkları evleri ziyaret ettiğine inanılıyordu.
Tepelerin üzerinde, evlerdeki ocakları tutuşturmak ve aynı zamanda kötü ruhları uzak tutmak için büyük ateşler yakılıyordu. İnsanlar, ortalıkta dolaştığına inandıkları ruhlara tanınmamak için maskeler takıyor, kostümler giyiyorlardı…
Bu geleneğe dair ilk belgeler, Ortaçağ’da özellikle İrlanda ve İskoçya’ya uzanıyor. O dönem Azizler Günü öncesine denk gelen gecede, insanlar birbirini yemeğe davet ediyordu ve çocuklar da harçlık toplamak için evden eve dolaşıyordu. Bazı araştırmacılara göre ise, 31 Ekim’deki bu tür yemekler daha çok yoksullara hayır yapmakla bağlantılıydı.
Son yıllarda yapılan araştırmalar ise, Halloween geleneğinin 19. yüzyılda İrlandalı göçmenlerle ABD’ye kadar ulaştığını gösteriyor. Bu geleneğin daha da yaygınlaşmasında ise, Avrupa’ya gönderilen ABD askerlerinin ve Halloween hakkında yapılan popüler filmlerin payı büyük diyebiliriz. Tabi ki bu geleneğin 1990’lı yıllardan sonra ticari anlamda da kullanıldığı bir gerçek…
Cadılar bayramı denildiğinde ilk akla gelen figür ise, balkabaklarının oyularak üzerlerine yüz çizilmesi ve ışıklandırılmasıdır. Bu geleneğin altında ise ise çok bilinen bir İrlanda efsanesi yer alıyor:
Buna göre, Jack isminde kötü bir nalbant, ölümünden sonra cennette kabul görmedi. Şeytan’ı da kandırdığı için, cehenneme de alınmadı. Elinde sadece bir kor parçası kalan Jack, onu pancardan oyduğu bir fenerin içine koyarak sonsuza dek dünyada gezmekle lanetlendi. İrlandalıların benzer ışıklarla, nalbantın kötü kaderinin yaşandığı dönemi andıkları söyleniyor. Kuzey Amerika’da pancar yerel bir ürün olmadığı için, yeni gelenler bunun yerine kabak kullanmaya başladı.
Uzun süre Azizler Günü arefesinde şeytan ve vampir gibi kostümlü kutlamaları “uygunsuz” olarak nitelendiren ve eleştiren kilise, bu geleneğin ölülere saygısızlık olduğunu ileri sürmeye devam ediyor. Ancak Polonya’da da gençler arasında oldukça yaygın bir şekilde kutlanan cadılar bayramı için kiliseler, zamanla bu geleneğe daha sakin yaklaşmaya başladı diyebiliriz…
Polonya halkı Halloween kutlamaları konusunda temkinli olabilir, ancak bu kutlamaların özellikle de çocuklar için bulunmaz bir nimet olduğunun da farkındalar. Dolayısıyla ilk okullarda her geçen yıl Halloween odaklı etkinlikler artıyor. Yeni nesil ile beraber Polonya’da birçok konuda değişim yaşanacağını öngörmek çok da zor olmasa gerek…
